Architektura
Oryginalna koncepcja urbanistyczna
W
1949 roku powstał zespół projektantów na czele z
Tadeuszem
Ptaszyckim a w którego skład wchodzili: Adam Fołtyn,
Janusz i Marta Ingardenowie, Tadeusz Janowski, Stanisław Juchnowicz,
Tadeusz Rembiesa, Bolesław Skrzybalski. Koncepcja urbanistyczno
architektoniczna adaptuje szeroki wachlarz rozwiązań. Specjaliści
dostrzegają nawet analogie do Placu św. Piotra, placu Vendôme i
realizacji Hausmanna w Paryżu. Rzucająca się w oczy cechą planu
nowohuckiej "starówki" jest jego specyficzna kompozycja: zwarta,
zamknięta, harmonijna, i sprawiająca wrażenie, że projektant dogłębnie
ją przemyślał.
"Surowy korzeń"
Nowa Huta została zbudowanym na tzw "surowym korzeniu". Nie było tu wcześniej innego miasta, którego plan mógłby narzucać jakieś rozwiązania projektantom, dlatego dowolną wizję można było realizować od podstaw.
Renasansowe miasto
Plan miasta oparty jest na połowie klasycznego miasta renesansowego. Ulice wybiegają promieniście z jednego środka - Placu Centralnego położonego przy krawędzi skarpy wiślanej, są połączone w pajęczynę. Ten układ jest narzucony ukształtowaniem terenu. W planie zachowała się historyczna sieć drożna. W Nowej Hucie zostały wcielone wszystkie zasady budownictwa socrealistycznego. Ten fakt jest podkreślany przez specjalistów i wyróżnia ją na tle innych realizacji z tego okresu które są niepełne, a przez to mniej atrakcyjne. Charakterystyczną cecha kompozycji jest osiowość- nawiązanie do urbanistyki barokowej. Osią symetrii miasta jest Aleja Róż, choć nie można tutaj mówić o lustrzanym odbiciu obu stron osi. Jest to raczej daleko idące podobieństwo, przy znacznej różnicy szczegółów.
Jednostki sąsiedzkie
Struktura miasta jest oparta na anglosaskiej koncepcji "jednostki sąsiedzkiej" wywodzącej się z lat 20 tych XX wieku, z okresu tworzenia planu regionalnego Nowego Jorku. Jednostki te grupują po 5-6 tys. mieszkańców, a składające się z nich dzielnice po 15-20 tys. mieszkańców. Jednostki sąsiedzkie były z reguły zaopatrzone w niezbędną dla funkcjonowania ich społeczności infrastrukturę : punkty gastronomiczne, sklepy, żłobki, i szkoły usytuowane wewnątrz jednostki. Dzieci nie musiały przechodzić przez ruchliwe ulice, dorośli pokonywać dużych odległości dla załatwienia spraw codziennych.
Peryferia
Peryferyjne osiedla w części wschodniej i północnej mają kompozycję luźną, nawiązują do osiedli robotniczych z początku wieku. Budynki są niskie, pokryte dachami czterospadowymi, stoją pojedynczo. Przestrzenie między nimi są wypełnione zielenią. Są to budynki typowe, podobne do tych jakie budowano ówcześnie w całej Polsce, lecz nie do końca w stosunku do siebie identyczne. Powstaw
ały
one w czasie, gdy całość planu nie była jeszcze dopracowana i
zatwierdzona. Osiedla położone bliżej centrum mają kompozycję bardziej
zwartą, dominuje tu obrzeżna zabudowa ulic. Jednostki są zamkniętymi
kwartałami, do których wnętrz prowadzą bramy. Przestrzenie
międzyblokowe są mniejsze , ale również wypełnione zielenią.
(Niektóre kwartały posiadają w części narożnej wyższe od
pozostałych budynki - jakby wieże, przez co osiedla upodabniają się do
twierdz). Te realizacje są bliższe założeniom socrealizmu hołdującym
układom zwartym, czytelnym i jednoznacznym. Podobnymi zasadami (przy
odrzuceniu całej warstwy ideologicznej) kieruje się obecnie urbanistyka
postmodernistyczna. Tego typu zabudowa była bardziej ekonomiczna, miała
też znaczenie utylitarne: ułatwiała pilnowanie dzieci, a także wzajemną
kontrolę mieszkańców, co w epoce stalinowskiej miało duże
znaczenie
Sama architektura wykorzystuje wzorce renesansowe, barokowe i klasycystyczne, co jest widoczne w ilości historyzujących form i bogactwie detali.
Idea miasta ogrodu
Jak widać twórcy miasta dokładali wszelkich starań aby jej mieszkańcom żyło się wygodnie, to miejsce było dla nich przyjazne i zaspokajało wszystkie ich potrzeby. Dlatego między innymi zwrócono szczególną uwagę na zieleń. Nowa Huta zbudowana jest zgodnie z ideą miasta-ogrodu. Zieleń była wprowadzana równocześnie z realizacją budynków mieszkaniowych. Dzisiaj jest to najbardziej zielona dzielnica Krakowa. (ŁK)
źródło : www.nh.pl
Ptaszyckim a w którego skład wchodzili: Adam Fołtyn,
Janusz i Marta Ingardenowie, Tadeusz Janowski, Stanisław Juchnowicz,
Tadeusz Rembiesa, Bolesław Skrzybalski. Koncepcja urbanistyczno
architektoniczna adaptuje szeroki wachlarz rozwiązań. Specjaliści
dostrzegają nawet analogie do Placu św. Piotra, placu Vendôme i
realizacji Hausmanna w Paryżu. Rzucająca się w oczy cechą planu
nowohuckiej "starówki" jest jego specyficzna kompozycja: zwarta,
zamknięta, harmonijna, i sprawiająca wrażenie, że projektant dogłębnie
ją przemyślał. "Surowy korzeń"
Nowa Huta została zbudowanym na tzw "surowym korzeniu". Nie było tu wcześniej innego miasta, którego plan mógłby narzucać jakieś rozwiązania projektantom, dlatego dowolną wizję można było realizować od podstaw.
Renasansowe miasto
Plan miasta oparty jest na połowie klasycznego miasta renesansowego. Ulice wybiegają promieniście z jednego środka - Placu Centralnego położonego przy krawędzi skarpy wiślanej, są połączone w pajęczynę. Ten układ jest narzucony ukształtowaniem terenu. W planie zachowała się historyczna sieć drożna. W Nowej Hucie zostały wcielone wszystkie zasady budownictwa socrealistycznego. Ten fakt jest podkreślany przez specjalistów i wyróżnia ją na tle innych realizacji z tego okresu które są niepełne, a przez to mniej atrakcyjne. Charakterystyczną cecha kompozycji jest osiowość- nawiązanie do urbanistyki barokowej. Osią symetrii miasta jest Aleja Róż, choć nie można tutaj mówić o lustrzanym odbiciu obu stron osi. Jest to raczej daleko idące podobieństwo, przy znacznej różnicy szczegółów.
Jednostki sąsiedzkie
Struktura miasta jest oparta na anglosaskiej koncepcji "jednostki sąsiedzkiej" wywodzącej się z lat 20 tych XX wieku, z okresu tworzenia planu regionalnego Nowego Jorku. Jednostki te grupują po 5-6 tys. mieszkańców, a składające się z nich dzielnice po 15-20 tys. mieszkańców. Jednostki sąsiedzkie były z reguły zaopatrzone w niezbędną dla funkcjonowania ich społeczności infrastrukturę : punkty gastronomiczne, sklepy, żłobki, i szkoły usytuowane wewnątrz jednostki. Dzieci nie musiały przechodzić przez ruchliwe ulice, dorośli pokonywać dużych odległości dla załatwienia spraw codziennych.
Peryferia
Peryferyjne osiedla w części wschodniej i północnej mają kompozycję luźną, nawiązują do osiedli robotniczych z początku wieku. Budynki są niskie, pokryte dachami czterospadowymi, stoją pojedynczo. Przestrzenie między nimi są wypełnione zielenią. Są to budynki typowe, podobne do tych jakie budowano ówcześnie w całej Polsce, lecz nie do końca w stosunku do siebie identyczne. Powstaw
ały
one w czasie, gdy całość planu nie była jeszcze dopracowana i
zatwierdzona. Osiedla położone bliżej centrum mają kompozycję bardziej
zwartą, dominuje tu obrzeżna zabudowa ulic. Jednostki są zamkniętymi
kwartałami, do których wnętrz prowadzą bramy. Przestrzenie
międzyblokowe są mniejsze , ale również wypełnione zielenią.
(Niektóre kwartały posiadają w części narożnej wyższe od
pozostałych budynki - jakby wieże, przez co osiedla upodabniają się do
twierdz). Te realizacje są bliższe założeniom socrealizmu hołdującym
układom zwartym, czytelnym i jednoznacznym. Podobnymi zasadami (przy
odrzuceniu całej warstwy ideologicznej) kieruje się obecnie urbanistyka
postmodernistyczna. Tego typu zabudowa była bardziej ekonomiczna, miała
też znaczenie utylitarne: ułatwiała pilnowanie dzieci, a także wzajemną
kontrolę mieszkańców, co w epoce stalinowskiej miało duże
znaczenie Sama architektura wykorzystuje wzorce renesansowe, barokowe i klasycystyczne, co jest widoczne w ilości historyzujących form i bogactwie detali.
Idea miasta ogrodu
Jak widać twórcy miasta dokładali wszelkich starań aby jej mieszkańcom żyło się wygodnie, to miejsce było dla nich przyjazne i zaspokajało wszystkie ich potrzeby. Dlatego między innymi zwrócono szczególną uwagę na zieleń. Nowa Huta zbudowana jest zgodnie z ideą miasta-ogrodu. Zieleń była wprowadzana równocześnie z realizacją budynków mieszkaniowych. Dzisiaj jest to najbardziej zielona dzielnica Krakowa. (ŁK)
źródło : www.nh.pl
Copyright 2008 by www.young-nh.prv.pl Wszystkie prawa zastrzeżone!.