Architektura
Programowe
nawiązywanie do budownictwa minionych epok uwidoczniło się w
wykorzystaniu znacznej ilości historycznych elementów
architektonicznych.
ATTYKA
Dawniej obok funkcji dekoracyjnej pełniła także funkcję użytkową. Miała
zabezpieczać sąsiednie budynki w przypadku pożaru. Najbardziej
efektowną attyką w Nowej Hucie ozdobione są bliźniacze budynki Centrum
Administracyjnego HTS. Dzięki jej obecności sprawiają wrażenie dużo
starszych niż są w rzeczywistości. Większość attyk nowohuckich należy
do odmiany tzw. pełnych i składa się z płycin często obramowanych
profilowaniami. Niektóre posiadają małe blanki. Często
spotykanym motywem jest długa szczelina pomiędzy dachem a płyciną.
Zdaniem niektórych badaczy ujawnia ona także militarne
przeznaczenie tych ozdób. Attyka miała osłaniać strzelca a
szczelina miała pełnić funkcję otworu strzelniczego. Budynek stawał się
dobrym punktem obronnym.
PRZEWIĄZKI
Kwartałowa zabudowa wymuszała na budowniczych rozwiązanie problemu
dojścia i dojazdu do wnętrz osiedli. W Nowej Hucie występuje duża
różnorodność pasaży o różnej wielkości i formie. Często
występuje pojedynczy lub podwójny łuk podparty filarami lub
kolumnami. Kolumny posiadają formę uproszczoną, ale zazwyczaj zachowują
podział na bazę, trzon i głowicę. Sklepienia pasaży często pokrywają
kasetony.
Szczególną formą pasaży są serliana, rozwiązanie
zapożyczone z architektury renesansowej.
W Nowej Hucie widać również nawiązania ( być może nie do końca
świadome) do odleglejszych epok. Podczas zwiedzania warto
zwrócić uwagę na os.Centrum A od strony głównych alej.W
balkonach widać charakterystyczne kolumny zwężające się ku dołowi.
Przypominają one kolumny kreteńskie, od pierwowzorów z pałacu
Minosa odróżnia je większa
smukłość i podłużne żłobkowania.
Każde z osiedli nowohuckich posiada odrębny wyraz architektoniczny,
każde jest na swój sposób inne i niepowtarzalne, pomimo
często podobnej urbanistyki. Między osiedlami są duże dysproporcje w
ilości użytych ozdób. Są osiedla, na których spotykamy
dużą różnorodność i bogactwo detali, a forma budynków
jest bardzo urozmaicona. Należą do nich na pewno osiedla A,B,C,D.
Również niektóre osiedla położone dalej od centrum są
interesujące. Obok wspomnianych attyk powszechne są lizeny
urozmaicające monotonię płaszczyzn ścian, gzymsy, ozdobne wspornki,
niekiedy fikuśne balkony. Wejścia do klatek schodowych ozdobione są
portalami, czasem zaopatrzonymi w nadświetla. (ŁK)
źródło : www.nh.pl
Copyright 2008 by www.young-nh.prv.pl Wszystkie prawa zastrzeżone!.