Informacje o NH
50 cio lecie służb inwestycyjnych
W
dniu 23 czerwca 1949 r. rozpoczęta została budowa pierwszego budynku
mieszkalnego w Nowej Hucie. Data ta przyjmowana jest jako dzień
narodzin nowohuckiej dzielnicy mieszkaniowej Krakowa. W 1999 r. Nowa
Huta obchodziła więc okršgłš 50. rocznicę swych narodzin.Z
tej okazji ukazało się w prasie sporo artykułów wspomnieniowych,
odbyło się też wiele wystaw i imprez okolicznociowych. Największa z
nich miała miejsce w Nowohuckim Centrum Kultury. Były tam
przemówienia, wspomnienia budowniczych, duża wystawa fotografii,
zwłaszcza z okresu budowy dzielnicy, występy chóru piewaczego
itp. Dokładnie w rocznicowym dniu 23 czerwca 1999 r. odbyło się też
uroczyste, koleżeńskie spotkanie byłych pracowników służb
inwestycyjnych, które zajmowały się przygotowywaniem,
finansowaniem i nadzorem realizacyjnym nowego satelickiego miasta, a
póniejszej dzielnicy Krakowa, Nowej Huty. Artykuł ten
przygotowany został dla przypomnienia roli i historii powstania tychże
służb.
Już od 1946 r., a nawet od lat przedwojennych, specjalici gospodarczy postulowali koniecznoć budowy w Polsce nowej dużej huty stali, jako niezbędnej bazy dla rozwoju przemysłowego kraju. Konkretne decyzje budowy takiej huty zapadły ostatecznie w lutym 1949 r. Zlokalizowana została dwanacie kilometrów na wschód od Krakowa, a termin rozpoczęcia jej realizacji ustalone na 1950 r. Równoczenie zaplanowano budowę, z pewnym wyprzedzeniem, nowego dużego miasta, w którym zamieszkać mieli budowniczowie i przyszli pracownicy kombinatu metalurgicznego, jaki wstępnie nazwano Gigantem (póniejsza Huta im. Włodzimierza Lenina, obecna Tadeusza Sędzimira).
Dla przygotowania i zorganizowania budowy miasta powołane zostało 14.04.1949 r. nieduże biuro inwestycyjne pod nazwš Delegatura Zakładu Osiedli Robotniczych Budowy Miasta Nowa Huta. Umieszczono je prowizorycznie w małym baraku na terenie wsi Mogiła, w bezporednim sšsiedztwie której usytuowano pierwsze osiedla Nowej Huty. Wkrótce instytucja organizacyjnie się uformowała i zmieniła od 4.07.1950 r. swš nazwę na Dyrekcja Budowy Miasta Nowa Huta, w skrócie DBMNH. W okresie Delegatury biurem kierowali kolejno architekci Kazimierz Karasiński i Marcin Kunierz, po utworzeniu DBMNH przez ponad trzy lata dyrektorem przedsiębiorstwa był inż. Stanisław Zrałek.
W największym uproszczeniu można powiedzieć, że DBMNH była bezporednim inwestorem przedsięwzięcia inwestycyjnego, obejmujšcego kompleksowš budowę nowego 100-tysięcznego miasta Nowej Huty. Jednostkš nadrzędnš dla niej był Centralny Zarzšd ZOR w Warszawie, dla którego pełniła rolę terenowej służby inwestycyjnej o okrelonych zadaniach. Również w uproszczeniu, zadania te można sprowadzić do pięciu podstawowych czynnoci: opracowania programu inwestycyjnego, uzyskania terenów pod budowę, zlecanie i finansowanie dokumentacji projektowej oraz wykonawstwa budowlanego, a także koordynacja i nadzorowanie całego procesu inwestycyjnego. Do tych zadań dostosowana została struktura organizacyjna przedsiębiorstwa, działajšcego poprzez wyspecjalizowane działy.
W szczególnoci: Dział Programowania ustalał wytyczne projektowe i zakres inwestycji; Prawno-Wywłaszczeniowy prowadził wszystkie sprawy zwišzane z wywłaszczeniem i przejmowaniem terenów pod budowę; Planowania i Umów okrelał roczne plany inwestycyjne i zawierał umowy z przedsiębiorstwami wykonawczymi na realizację poszczególnych przedsięwzięć; Dokumentacji Technicznej zlecał do biur projektowych opracowanie dokumentacji technicznej, sprawdzał i przyjmował oraz przekazywał wykonawcom do realizacji; Kosztorysowy przygotowywał analizy cen jednostkowych i weryfikował kosztorysy, opracowane w biurach projektowych; Uzbrojenia Terenu zajmował się programowaniem, etapowaniem i nadzorowaniem realizacji dróg, linii tramwajowych, zieleni oraz uzbrojenia terenu we wszelkie instalacje sanitarne i energetyczne. Natomiast inspektorzy Działu Nadzoru Inwestycyjnego, przypisani do poszczególnych budów, odpowiadali za ich realizację, zgodnie z dokumentacjš technicznš i sztukš budowlanš oraz rozliczali je, sprawdzajšc ksišżki obmiaru robót; Dział Odbioru Budów przejmował od wykonawców gotowe obiekty i przekazywał właciwym użytkownikom; Finansowo-Księgowy finansował wszystkie przedsięwzięcia budowy Nowej Huty, jak również działalnoć samej instytucji.
Całoć nakładów finansowych na budowę miasta pochodziła z kolejnych rocznych budżetów państwa, które było faktycznym, nominalnym inwestorem całego budownictwa osiedlowego w kraju. Natomiast sama DBMNH była pełnoprawnym dysponentem tych funduszy, spełniajšc funkcje państwowego inwestora zastępczego. Wielkoć rocznych nakładów ustalana była na podstawie rocznych planów rzeczowych i finansowych, opracowywanych przez nas samych. Podlegały one rozpatrzeniu i zatwierdzeniu w Ministerstwie Budownictwa. Potem wraz z finansami otrzymywalimy z Ministerstwa także dyrektywne zadania rzeczowe, głównie dotyczšce iloci izb mieszkalnych, które w ramach konkretnego planu rocznego należało wybudować i oddać do użytku.
Obowišzywały nas też jeszcze różne inne przepisy i zarzšdzenia, jak np. Normatyw projektowania budynków mieszkalnych, który okrelał wielkoci mieszkań i standard ich wyposażenia oraz wykończenia, Normatyw urbanistyczny, okrelajšcy warunki techniczne zabudowy miast i osiedli itp. W celu kontroli stosowania tych przepisów w dokumentacji projektowej, podlegała ona rozpatrzeniu i zatwierdzeniu przez Komisje Oceny Projektów Inwestycyjnych (KOPI), funkcjonujšce przy służbach inwestorskich.
DBMNH zatrudniała do 200 pracowników, w tym kilkudziesięciu posiadajšcych wyższe wykształcenie, zwłaszcza techniczne. Pierwszym dyrektorem naczelnym DBMNH został mianowany inż. Stanisław Zrałek, który kierował przedsiębiorstwem bardzo energicznie i kompetentnie. Od padziernika 1956 r. z wyboru załogi dyrektorem został mgr Bogumił Korombel. Sterował on pracami zakładu bezporednio przez 4 lata, a następnie porednio, z pozycji dyrektora Zarzšdu Inwestycji Miejskich, przez dalszych 30 lat, aż do 1990 roku, stajšc się jakby symbolem miejskich służb inwestycyjnych Krakowa.
Pierwsze budynki mieszkalne w Nowej Hucie, zawierajšce kilkadziesišt mieszkań przekazane zostały do zamieszkania już w grudniu 1949 r. Największe natężenie robót w NH w latach pięćdziesištych miało miejsce w 1954 r., gdy oddano do użytku 3540 mieszkań z 8 tysišcami izb o użytkowej powierzchni 142 tys. m2. Założonš pierwotnym planem iloć 100 tysięcy mieszkańców Nowa Huta osišgnęła już w 1963 roku. Tempo budowy było więc faktycznie imponujšce.
W styczniu 1957 r. miasto Kraków otrzymało status wydzielonego województwa miejskiego, podobnie jak Warszawa i Łód. W zwišzku z tym władze nowego Województwa Krakowskiego zaanektowały dla swych potrzeb niektóre dotychczasowe służby ogólnowojewódzkie, w tym Krakowski Zarzšd Budowy Osiedli Robotniczych ZOR. W tej sytuacji wszystkie prowadzone dotšd przez niego inwestycje w Krakowie przejęła DBMNH, zwłaszcza, że zarysował się w najbliższych latach jakby dołek inwestycyjny w Nowej Hucie, a w konsekwencji również mniejszy zakres robót dla naszej Dyrekcji. Także ze względu na co raz większe powišzania dzielnicy NH z resztš Krakowa w zakresie infrastruktury komunikacyjnej i uzbrojenia terenu.
W dzielnicy Nowa Huta DBMNH była jedynym państwowym inwestorem. Należały do nas czynnoci inwestorskie w zakresie wszystkich obiektów kubaturowych, uzbrojenia i urzšdzenia terenu, włšcznie z liniami tramwajowymi, zieleniš i małš architekturš na osiedlach. W samym Krakowie inwestycje prowadzone były przez wielu inwestorów państwowych i komunalnych. Należały do nich Zakład Budowy Osiedli Robotniczych ZOR, Zarzšdy Budowy Szkół, Wyższych Uczelni, Dróg i Mostów, Zieleni Miejskiej i inne. Przejęlimy od nich wszystkich wszelkš działalnoć inwestycyjnš z wyjštkiem inwestycji wyższych uczelni, które pozostały w gestii wysoce wyspecjalizowanego Zarzšdu Szkół Wyższych.
Rozszerzenie naszego terenu działania na cały Kraków wišzało się oczywicie ze zmianš dotychczasowej nazwy Dyrekcji Budowy Miasta Nowa Huta na Dyrekcja Budowy Osiedli Robotniczych Kraków Miasto. Struktura organizacyjna, skład osobowy i siedziba Dyrekcji pozostały jednakże przez ok. cztery lata bez zmian. Został jedynie wzmocniony i rozbudowany Dział Prawno-Wywłaszczeniowy, gdyż problemy, zwišzane z pozyskiwaniem terenów pod nowe osiedla mieszkaniowe w Krakowie, były znacznie bardziej skomplikowane aniżeli w Nowej Hucie.
Od przejęcia w styczniu 1957 r. przez naszš Dyrekcję funkcji inwestorskich w całym Krakowie, ich zakres nieustannie się poszerzał. Głównie z powodu wzrostu zadań rzeczowych, ale także skomplikowała się problematyka przygotowania inwestycji w zwišzku z organizacjš spółdzielczego budownictwa powierniczego, zmianami przepisów dotyczšcych programowania, projektowania i zatwierdzania dokumentacji projektowej, zawierania umów z przedsiębiorstwami wykonawczymi itd. Zmieniły się też tendencje w projektowaniu urbanistycznym i architektonicznym, procedury wywłaszczeniowe itp.
Wszystko to powodowało, że poszczególne działy, za zwłaszcza kierownictwo Dyrekcji osišgnęło kres swych możliwoci. Mniej więcej od 1959 r. zaczęto więc zastanawiać się nad reorganizacjš przedsiębiorstwa. Zdecydowano ostatecznie o podziale dotychczasowej DBOR KM na dwie różne, terytorialne jednostki, co nastšpiło 12.05.1961 r. Powstały dwie równolegle działajšce Dyrekcje Inwestycji Miejskich Kraków Miasto I i II. Pierwsza objęła dzielnicę Nowa Huta, a druga cały stary Kraków. Był to więc w pewnym sensie powrót do sytuacji sprzed 1957 r. Równoczenie utworzony został także Zarzšd Inwestycji Miejskich, który przejšł funkcje koordynacyjne wszystkich służb inwestycyjnych Krakowa.
W latach szećdziesištych rozbudowa dzielnicy przekroczyła ulicę Kocmyrzowskš, wychodzšc zdecydowanie poza obrys pierwotnego planu 100-tysięcznego miasta, i objęła nowe zespoły osiedlowe Wzgórza Krzesławickie i Bieńczyce, za w latach siedemdziesištych zespoły osiedli Mistrzejowice i Lotnisko. Nadal utrzymywane było wysokie tempo inwestycji, np. w latach szećdziesištych wybudowano w Nowej Hucie 17.636 mieszkań z 45.225 izbami. W tym 100-tysięcznš izbę mieszkalnš przekazano do użytku w padzierniku 1967 roku.
W zwišzku z dalszymi zmianami kompetencyjnymi od 1.01.1966 r. przedsiębiorstwa krakowskich służb inwestycyjnych zmieniły swš nazwę na Dyrekcje Inwestycji Miejskich I i II. Niedługo potem, jakby metodš pšczkowania, powstały jeszcze trzy dalsze DIM III, IV i V dla prowadzenia inwestycji pozaosiedlowych. Również w póniejszych latach, z różnych powodów, miały miejsca dalsze przekształcenia służb inwestycyjnych Krakowa, czemu towarzyszyły zwykle również zmiany nazw przedsiębiorstw. Tak więc rozbudowš Nowej Huty od 12.05.1975 r. zajmowała się Dyrekcja Rozbudowy Miasta Krakowa I, od 1.01.1985 r. Krakowska Dyrekcja Inwestycji Oddział I, a od 1.01.1988 r. Przedsiębiorstwo Użytecznoci Publicznej KDI O. I.
To ostatnie funkcjonowało do czerwca 1994 r., to jest do czasu podjęcia przez Urzšd Miasta Krakowa decyzji o likwidacji swych miejskich służb inwestycyjnych. Głównym powodem tej decyzji było wycofanie się państwa, w nowej sytuacji ustrojowej po 1989 r., z działalnoci inwestycyjnej w zakresie budownictwa mieszkaniowego i rezygnacji z utopijnego dogmatu zapewnienia mieszkań wszystkim obywatelom przez państwo. W rezultacie w cišgu krótkiego czasu zlikwidowane zostały prawie wszystkie państwowe biura projektowe, kombinaty budowlane i częć dyrekcji inwestycji miejskich w całym kraju.
Obecnie w Nowej Hucie, największej dzielnicy miasta Krakowa, zamieszkuje w 48 osiedlach około 260 tysięcy mieszkańców. W dzielnicy, w minionych 50 latach, zbudowano ponad 60 szkół podstawowych i rednich, dziesištki przedszkoli, przychodni zdrowia, dwa wielkie szpitale, teatr miejski, dwa duże kina, dwa stadiony sportowe oraz wiele innych obiektów użytecznoci publicznej: naukowych, kulturalnych i gospodarki komunalnej. Z większych wymienić jeszcze należy: Akademię Wychowania Fizycznego, Wydział Mechaniczny Politechniki Krakowskiej, Telewizyjnš Wytwórnię Filmowš, Nowohuckie Centrum Kultury, Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej, Zajezdnie Autobusowš i Tramwajowš, Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania, Zakłady Przetwórstwa: mleka, mięsa, pieczywa.
Zauważmy jeszcze raz, że przygotowywaniem, finansowaniem i nadzorem realizacyjnym wszystkich tych obiektów i całego nowego satelickiego miasta, a póniejszej dzielnicy Krakowa, Nowej Huty, zajmowała się, specjalnie w tym celu powołana 50 lat temu, odpowiednia miejska służba inwestycyjna, której skrótowš historię przedstawilimy. Jej byli pracownicy mieli o czym wspominać podczas swego koleżeńskiego, jubileuszowego spotkania w Nowohuckim Centrum Kultury w dniu 23 czerwca br.
Kraków, 1999 r.(Beta)
źródło: www.nh.pl
Już od 1946 r., a nawet od lat przedwojennych, specjalici gospodarczy postulowali koniecznoć budowy w Polsce nowej dużej huty stali, jako niezbędnej bazy dla rozwoju przemysłowego kraju. Konkretne decyzje budowy takiej huty zapadły ostatecznie w lutym 1949 r. Zlokalizowana została dwanacie kilometrów na wschód od Krakowa, a termin rozpoczęcia jej realizacji ustalone na 1950 r. Równoczenie zaplanowano budowę, z pewnym wyprzedzeniem, nowego dużego miasta, w którym zamieszkać mieli budowniczowie i przyszli pracownicy kombinatu metalurgicznego, jaki wstępnie nazwano Gigantem (póniejsza Huta im. Włodzimierza Lenina, obecna Tadeusza Sędzimira).
Dla przygotowania i zorganizowania budowy miasta powołane zostało 14.04.1949 r. nieduże biuro inwestycyjne pod nazwš Delegatura Zakładu Osiedli Robotniczych Budowy Miasta Nowa Huta. Umieszczono je prowizorycznie w małym baraku na terenie wsi Mogiła, w bezporednim sšsiedztwie której usytuowano pierwsze osiedla Nowej Huty. Wkrótce instytucja organizacyjnie się uformowała i zmieniła od 4.07.1950 r. swš nazwę na Dyrekcja Budowy Miasta Nowa Huta, w skrócie DBMNH. W okresie Delegatury biurem kierowali kolejno architekci Kazimierz Karasiński i Marcin Kunierz, po utworzeniu DBMNH przez ponad trzy lata dyrektorem przedsiębiorstwa był inż. Stanisław Zrałek.
W największym uproszczeniu można powiedzieć, że DBMNH była bezporednim inwestorem przedsięwzięcia inwestycyjnego, obejmujšcego kompleksowš budowę nowego 100-tysięcznego miasta Nowej Huty. Jednostkš nadrzędnš dla niej był Centralny Zarzšd ZOR w Warszawie, dla którego pełniła rolę terenowej służby inwestycyjnej o okrelonych zadaniach. Również w uproszczeniu, zadania te można sprowadzić do pięciu podstawowych czynnoci: opracowania programu inwestycyjnego, uzyskania terenów pod budowę, zlecanie i finansowanie dokumentacji projektowej oraz wykonawstwa budowlanego, a także koordynacja i nadzorowanie całego procesu inwestycyjnego. Do tych zadań dostosowana została struktura organizacyjna przedsiębiorstwa, działajšcego poprzez wyspecjalizowane działy.
W szczególnoci: Dział Programowania ustalał wytyczne projektowe i zakres inwestycji; Prawno-Wywłaszczeniowy prowadził wszystkie sprawy zwišzane z wywłaszczeniem i przejmowaniem terenów pod budowę; Planowania i Umów okrelał roczne plany inwestycyjne i zawierał umowy z przedsiębiorstwami wykonawczymi na realizację poszczególnych przedsięwzięć; Dokumentacji Technicznej zlecał do biur projektowych opracowanie dokumentacji technicznej, sprawdzał i przyjmował oraz przekazywał wykonawcom do realizacji; Kosztorysowy przygotowywał analizy cen jednostkowych i weryfikował kosztorysy, opracowane w biurach projektowych; Uzbrojenia Terenu zajmował się programowaniem, etapowaniem i nadzorowaniem realizacji dróg, linii tramwajowych, zieleni oraz uzbrojenia terenu we wszelkie instalacje sanitarne i energetyczne. Natomiast inspektorzy Działu Nadzoru Inwestycyjnego, przypisani do poszczególnych budów, odpowiadali za ich realizację, zgodnie z dokumentacjš technicznš i sztukš budowlanš oraz rozliczali je, sprawdzajšc ksišżki obmiaru robót; Dział Odbioru Budów przejmował od wykonawców gotowe obiekty i przekazywał właciwym użytkownikom; Finansowo-Księgowy finansował wszystkie przedsięwzięcia budowy Nowej Huty, jak również działalnoć samej instytucji.
Całoć nakładów finansowych na budowę miasta pochodziła z kolejnych rocznych budżetów państwa, które było faktycznym, nominalnym inwestorem całego budownictwa osiedlowego w kraju. Natomiast sama DBMNH była pełnoprawnym dysponentem tych funduszy, spełniajšc funkcje państwowego inwestora zastępczego. Wielkoć rocznych nakładów ustalana była na podstawie rocznych planów rzeczowych i finansowych, opracowywanych przez nas samych. Podlegały one rozpatrzeniu i zatwierdzeniu w Ministerstwie Budownictwa. Potem wraz z finansami otrzymywalimy z Ministerstwa także dyrektywne zadania rzeczowe, głównie dotyczšce iloci izb mieszkalnych, które w ramach konkretnego planu rocznego należało wybudować i oddać do użytku.
Obowišzywały nas też jeszcze różne inne przepisy i zarzšdzenia, jak np. Normatyw projektowania budynków mieszkalnych, który okrelał wielkoci mieszkań i standard ich wyposażenia oraz wykończenia, Normatyw urbanistyczny, okrelajšcy warunki techniczne zabudowy miast i osiedli itp. W celu kontroli stosowania tych przepisów w dokumentacji projektowej, podlegała ona rozpatrzeniu i zatwierdzeniu przez Komisje Oceny Projektów Inwestycyjnych (KOPI), funkcjonujšce przy służbach inwestorskich.
DBMNH zatrudniała do 200 pracowników, w tym kilkudziesięciu posiadajšcych wyższe wykształcenie, zwłaszcza techniczne. Pierwszym dyrektorem naczelnym DBMNH został mianowany inż. Stanisław Zrałek, który kierował przedsiębiorstwem bardzo energicznie i kompetentnie. Od padziernika 1956 r. z wyboru załogi dyrektorem został mgr Bogumił Korombel. Sterował on pracami zakładu bezporednio przez 4 lata, a następnie porednio, z pozycji dyrektora Zarzšdu Inwestycji Miejskich, przez dalszych 30 lat, aż do 1990 roku, stajšc się jakby symbolem miejskich służb inwestycyjnych Krakowa.
Pierwsze budynki mieszkalne w Nowej Hucie, zawierajšce kilkadziesišt mieszkań przekazane zostały do zamieszkania już w grudniu 1949 r. Największe natężenie robót w NH w latach pięćdziesištych miało miejsce w 1954 r., gdy oddano do użytku 3540 mieszkań z 8 tysišcami izb o użytkowej powierzchni 142 tys. m2. Założonš pierwotnym planem iloć 100 tysięcy mieszkańców Nowa Huta osišgnęła już w 1963 roku. Tempo budowy było więc faktycznie imponujšce.
W styczniu 1957 r. miasto Kraków otrzymało status wydzielonego województwa miejskiego, podobnie jak Warszawa i Łód. W zwišzku z tym władze nowego Województwa Krakowskiego zaanektowały dla swych potrzeb niektóre dotychczasowe służby ogólnowojewódzkie, w tym Krakowski Zarzšd Budowy Osiedli Robotniczych ZOR. W tej sytuacji wszystkie prowadzone dotšd przez niego inwestycje w Krakowie przejęła DBMNH, zwłaszcza, że zarysował się w najbliższych latach jakby dołek inwestycyjny w Nowej Hucie, a w konsekwencji również mniejszy zakres robót dla naszej Dyrekcji. Także ze względu na co raz większe powišzania dzielnicy NH z resztš Krakowa w zakresie infrastruktury komunikacyjnej i uzbrojenia terenu.
W dzielnicy Nowa Huta DBMNH była jedynym państwowym inwestorem. Należały do nas czynnoci inwestorskie w zakresie wszystkich obiektów kubaturowych, uzbrojenia i urzšdzenia terenu, włšcznie z liniami tramwajowymi, zieleniš i małš architekturš na osiedlach. W samym Krakowie inwestycje prowadzone były przez wielu inwestorów państwowych i komunalnych. Należały do nich Zakład Budowy Osiedli Robotniczych ZOR, Zarzšdy Budowy Szkół, Wyższych Uczelni, Dróg i Mostów, Zieleni Miejskiej i inne. Przejęlimy od nich wszystkich wszelkš działalnoć inwestycyjnš z wyjštkiem inwestycji wyższych uczelni, które pozostały w gestii wysoce wyspecjalizowanego Zarzšdu Szkół Wyższych.
Rozszerzenie naszego terenu działania na cały Kraków wišzało się oczywicie ze zmianš dotychczasowej nazwy Dyrekcji Budowy Miasta Nowa Huta na Dyrekcja Budowy Osiedli Robotniczych Kraków Miasto. Struktura organizacyjna, skład osobowy i siedziba Dyrekcji pozostały jednakże przez ok. cztery lata bez zmian. Został jedynie wzmocniony i rozbudowany Dział Prawno-Wywłaszczeniowy, gdyż problemy, zwišzane z pozyskiwaniem terenów pod nowe osiedla mieszkaniowe w Krakowie, były znacznie bardziej skomplikowane aniżeli w Nowej Hucie.
Od przejęcia w styczniu 1957 r. przez naszš Dyrekcję funkcji inwestorskich w całym Krakowie, ich zakres nieustannie się poszerzał. Głównie z powodu wzrostu zadań rzeczowych, ale także skomplikowała się problematyka przygotowania inwestycji w zwišzku z organizacjš spółdzielczego budownictwa powierniczego, zmianami przepisów dotyczšcych programowania, projektowania i zatwierdzania dokumentacji projektowej, zawierania umów z przedsiębiorstwami wykonawczymi itd. Zmieniły się też tendencje w projektowaniu urbanistycznym i architektonicznym, procedury wywłaszczeniowe itp.
Wszystko to powodowało, że poszczególne działy, za zwłaszcza kierownictwo Dyrekcji osišgnęło kres swych możliwoci. Mniej więcej od 1959 r. zaczęto więc zastanawiać się nad reorganizacjš przedsiębiorstwa. Zdecydowano ostatecznie o podziale dotychczasowej DBOR KM na dwie różne, terytorialne jednostki, co nastšpiło 12.05.1961 r. Powstały dwie równolegle działajšce Dyrekcje Inwestycji Miejskich Kraków Miasto I i II. Pierwsza objęła dzielnicę Nowa Huta, a druga cały stary Kraków. Był to więc w pewnym sensie powrót do sytuacji sprzed 1957 r. Równoczenie utworzony został także Zarzšd Inwestycji Miejskich, który przejšł funkcje koordynacyjne wszystkich służb inwestycyjnych Krakowa.
W latach szećdziesištych rozbudowa dzielnicy przekroczyła ulicę Kocmyrzowskš, wychodzšc zdecydowanie poza obrys pierwotnego planu 100-tysięcznego miasta, i objęła nowe zespoły osiedlowe Wzgórza Krzesławickie i Bieńczyce, za w latach siedemdziesištych zespoły osiedli Mistrzejowice i Lotnisko. Nadal utrzymywane było wysokie tempo inwestycji, np. w latach szećdziesištych wybudowano w Nowej Hucie 17.636 mieszkań z 45.225 izbami. W tym 100-tysięcznš izbę mieszkalnš przekazano do użytku w padzierniku 1967 roku.
W zwišzku z dalszymi zmianami kompetencyjnymi od 1.01.1966 r. przedsiębiorstwa krakowskich służb inwestycyjnych zmieniły swš nazwę na Dyrekcje Inwestycji Miejskich I i II. Niedługo potem, jakby metodš pšczkowania, powstały jeszcze trzy dalsze DIM III, IV i V dla prowadzenia inwestycji pozaosiedlowych. Również w póniejszych latach, z różnych powodów, miały miejsca dalsze przekształcenia służb inwestycyjnych Krakowa, czemu towarzyszyły zwykle również zmiany nazw przedsiębiorstw. Tak więc rozbudowš Nowej Huty od 12.05.1975 r. zajmowała się Dyrekcja Rozbudowy Miasta Krakowa I, od 1.01.1985 r. Krakowska Dyrekcja Inwestycji Oddział I, a od 1.01.1988 r. Przedsiębiorstwo Użytecznoci Publicznej KDI O. I.
To ostatnie funkcjonowało do czerwca 1994 r., to jest do czasu podjęcia przez Urzšd Miasta Krakowa decyzji o likwidacji swych miejskich służb inwestycyjnych. Głównym powodem tej decyzji było wycofanie się państwa, w nowej sytuacji ustrojowej po 1989 r., z działalnoci inwestycyjnej w zakresie budownictwa mieszkaniowego i rezygnacji z utopijnego dogmatu zapewnienia mieszkań wszystkim obywatelom przez państwo. W rezultacie w cišgu krótkiego czasu zlikwidowane zostały prawie wszystkie państwowe biura projektowe, kombinaty budowlane i częć dyrekcji inwestycji miejskich w całym kraju.
Obecnie w Nowej Hucie, największej dzielnicy miasta Krakowa, zamieszkuje w 48 osiedlach około 260 tysięcy mieszkańców. W dzielnicy, w minionych 50 latach, zbudowano ponad 60 szkół podstawowych i rednich, dziesištki przedszkoli, przychodni zdrowia, dwa wielkie szpitale, teatr miejski, dwa duże kina, dwa stadiony sportowe oraz wiele innych obiektów użytecznoci publicznej: naukowych, kulturalnych i gospodarki komunalnej. Z większych wymienić jeszcze należy: Akademię Wychowania Fizycznego, Wydział Mechaniczny Politechniki Krakowskiej, Telewizyjnš Wytwórnię Filmowš, Nowohuckie Centrum Kultury, Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej, Zajezdnie Autobusowš i Tramwajowš, Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania, Zakłady Przetwórstwa: mleka, mięsa, pieczywa.
Zauważmy jeszcze raz, że przygotowywaniem, finansowaniem i nadzorem realizacyjnym wszystkich tych obiektów i całego nowego satelickiego miasta, a póniejszej dzielnicy Krakowa, Nowej Huty, zajmowała się, specjalnie w tym celu powołana 50 lat temu, odpowiednia miejska służba inwestycyjna, której skrótowš historię przedstawilimy. Jej byli pracownicy mieli o czym wspominać podczas swego koleżeńskiego, jubileuszowego spotkania w Nowohuckim Centrum Kultury w dniu 23 czerwca br.
Kraków, 1999 r.(Beta)
źródło: www.nh.pl
Copyright 2008 by www.young-nh.prv.pl Wszystkie prawa zastrzeżone!.